Người bị gan nhiễm mỡ độ 2 nên ăn gì và kiêng gì?

Chế độ ăn hàng ngày được xem là một trong những nguyên nhân chính gây nên bệnh gan nhiễm mỡ độ 2 nói riêng và gan nhiễm mỡ nói chung. Chính vì vậy khi mắc bệnh, bên cạnh việc tuân thủ theo phác đồ điều trị của bác sĩ chuyên khoa thì người bệnh cũng cần phải nẵm rõ gan nhiễm mỡ độ 2 nên ăn gì, nên kiêng gì để có thể điều trị bệnh một cách hiệu quả nhất.

Nguyên nhân gây ra gan nhiễm mỡ độ 2

Gan nhiễm mỡ độ 2 là gì?

Gan nhiễm mỡ là tình trạng lượng mỡ tích tụ trong gan nhiều hơn 5% so với trọng lượng gan. Bệnh lý này thường đi kèm với các bệnh rối loạn chuyển hóa như tăng huyết áp, đái tháo đường, béo phì, rối loạn lipid máu… Có khoảng 20% trường hợp mắc phải gan nhiễm mỡ có thể diễn tiến đến xơ gan.

Bị mắc gan nhiễm mỡ độ 2 nghĩa là lượng mỡ trong gan đã chiếm tới 10-25% trọng lượng gan. Triệu chứng của bệnh lúc này thường mờ nhạt nên người bệnh rất khó nhận biết.

Nguyên nhân dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ độ 2

Muốn biết gan nhiễm mỡ độ 2 cần ăn gì và kiêng gì, trước tiên người bệnh cần hiểu rõ được những nguyên nhân gây ra tình trạng mỡ tích tụ nhiều trong gan. Có như vậy thì họ mới nhìn nhận được tầm quan trọng của chế độ dinh dưỡng đối với việc hình thành cũng như phòng ngừa, đẩy lùi bệnh.

Phần lớn các trường hợp mắc bệnh gan nhiễm mỡ độ 2 đều bắt nguồn từ những lý do cơ bản sau:

Chế độ dinh dưỡng và chế độ sinh hoạt không khoa học

Những người có chế độ ăn nhiều đường, nhiều chất béo, giàu triglyceride vượt quá ngưỡng mà cơ thể có thể hấp thu sẽ dẫn đến tình trạng tích tụ những chất này, sinh ra béo phì và lâu ngày dẫn đến gan nhiễm mỡ. Bên cạnh đó, ít vận động, ngồi nhiều, thường xuyên căng thẳng cũng là yếu tố nguy cơ gây ra gan nhiễm mỡ.

Bệnh tiểu đường

Gan nhiễm mỡ độ 2 thường xuyên hiện diện ở những người bị đái tháo đường type II và ít phổ biến hơn ở đái tháo đường type I do sự rối loạn chuyển hóa chất béo. Theo khảo sát, có khoảng 50% bệnh nhân tiểu đường type II mắc phải bệnh lý này. Đặc biệt, người bị đồng thời cả béo phì và tiểu đường thì nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ và tiến triển xơ gan sẽ cao hơn đáng kể.

Rượu bia

Ở những người nghiện rượu, cồn trong rượu làm gia tăng lượng NADH tại tế bào gan, kích thích tổng hợp chất béo, kéo theo tăng tổng hợp triglyceride, đồng thời làm giảm sự phân hủy chất béo, khiến cho mỡ bị tồn đọng lại trong gan, sinh ra gan nhiễm mỡ.

Tăng mỡ máu

Máu nhiễm mỡ và gan nhiễm mỡ đều là hệ quả của hội chứng rối loạn chuyển hóa, thế nên 2 hiện tượng này thường sẽ xảy ra cùng lúc với nhau. Giải thích một cách cụ thể hơn thì gan là nơi tiếp nhận và chuyển hóa lipid trong máu, nếu hàm lượng mỡ trong máu quá cao sẽ khiến gan bị quá tải và không kịp xử lý làm dồn ứ lại mỡ dư trong tế bào gan. Hơn thế nữa, cứ mỗi 2 phút, toàn bộ máu trong cơ thể lại đi qua gan một lần, nên việc gan nhiễm mỡ khi lượng mỡ trong máu cao cũng là điều dễ hiểu. Đây là lý do giải thích tại sao tăng mỡ máu lại là nguyên nhân gây gan nhiễm mỡ.

Biến chứng của gan nhiễm mỡ độ 2

Bệnh nhân đang ở giai đoạn gan nhiễm độ 2 thường không cần quá lo lắng về biến chứng của bệnh, việc cần làm nhất là thay đổi lối sống, thực hiện chế độ dinh dường hợp lý thì khả năng phục hồi hoàn toàn là rất cao. Tuy nhiên, nếu người bệnh chủ quan, điều tị không đúng cách hoặc nếu bệnh không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ rất dễ tiến triển thành gan nhiễm mỡ độ 3. Lúc này, mức độ nguy hiểm của bệnh tăng lên đáng kể, việc điều trị và phục hồi rất khó khăn, thậm chí có thể dẫn đến những biến chứng cực kỳ nguy hiểm đến tính mạng như xơ gan, ung thư gan hạy nghiêm trọng nhất là tử vong.

Viêm gan nhiễm mỡ

Viêm gan nhiễm mỡ là tình trạng tổn thương gan, đặc trưng bởi sự phình to như bong bóng của tế bào gan, chứa nhiều hạt mỡ nhỏ, ở các tiểu thùy gan có tẩm nhuận nhiều bạch cầu đa nhân trung tính.

Giai đoạn đầu của bệnh giai đoạn đầu thường không có triệu chứng lâm sàng. Một số trường hợp có thể có dấu hiệu mệt mỏi, chán ăn, đau tức vùng gan, vàng da.

Xơ gan

Thông thường, tình trạng xơ gan bắt đầu xuất hiện khi gan nhiễm mỡ độ 3 (mỡ trong gan vượt quá 30% trọng lượng gan). Trong giai đoạn này nếu như người bệnh vẫn tiếp tục sử dụng rượu bia, chất kích thích, ăn uống không khoa học thì chất béo sẽ càng tích tụ thêm, càng tàn phá tế bào gan trầm trọng hơn.

Khi xơ gan càng nặng, sợi xơ hình thành càng nhiều thì tế bào gan càng bị tổn thương nặng nề, gan bị biến đổi cấu trúc, suy giảm chức năng không thể phục hồi. Nếu không được can thiệp kịp thời và đúng đắn, xơ gan do gan nhiễm mỡ có nguy coq cao tính mạng người bệnh, tỉ lệ tử vong thực tế đạt tới 85%.

Ung thư gan

Khi nhắc đến ung thư gan, chúng ta ít nhiều đều hiểu được mức độ nghiêm trọng của biến chứng gan nhiễm mỡ này. Căn bệnh có thể tước đi tính mạng của bệnh nhân một cách nhanh chóng, hơn nữa việc điều trị hiện nay còn vô cùng nan giải.

Quá trình từ gan nhiễm mỡ chuyển biến sang ung thư gan diễn ra như sau: Mỡ trong gan tích tụ lâu ngày gây nên tình trạng viêm gan, năng hơn thì xơ gan. Việc bệnh nhân không được điều trị tốt, cộng với sự tấn công của tác nhân xấu cùng với sự kích hoạt quá mức tế bào Kupffer, sản sinh nhiều chất gây viêm sẽ làm chất hàng loạt các tế bào gan chết. Điều này có khả năng dẫn tới đột biến tự phát và phát triển thành ung thư gan.

Bệnh tim mạch

Tình trạng mỡ ứ đọng nhiều trong gan cũng làm gia tăng nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch. Khi gan bị nhiễm mỡ, chức năng gan sẽ suy giảm kéo theo rối loạn chức năng chuyển hóa lipid của gan, từ đó gây tích trữ triglyceride, cholesterol trong máu. Các nghiên cứu lâm sàng đã đưa ra kết luận rằng rối loạn chuyển hóa lipid (còn gọi là mỡ máu) có mối liên hệ chặt chẽ với các bệnh lý tim mạch. Lượng cholesterol trong máu tăng cao lâu ngày sẽ thúc đẩy tiến triển xơ vữa động mạch, tăng nguy cơ mắc các bệnh như tăng huyết áp, đau thắc ngực, tim thiếu máu cục bộ, nhồi máu cơ tim, thiếu máu não thoáng qua, tai biến mạch máu não (đột quỵ), bệnh động mạch ngoại biên…Vì thế bệnh nhân gan nhiễm mỡ thường được yêu cầu sàng lọc bệnh tim mạch và đánh giá chi tiết các nguy cơ liên quan.

Rối loạn các cơ quan khác

Ngoài các biến chứng trên gan, gan nhiễm mỡ còn làm tăng nguy cơ mắc phải các bệnh lý, rối loạn ngoài gan khác như: loạn dưỡng mỡ, ung thư đại – trực tràng, thiếu hụt Vitamin D, bệnh chuyển hóa như loãng xương, bệnh dự trữ glycogen, … Những biến chứng này đều ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe và đe dọa tính mạng người bệnh.

Gan nhiễm mỡ độ 2 nên ăn gì?

Để phòng ngừa và điều trị gan nhiễm mỡ độ 2 nói riêng và gan nhiễm mỡ nói chung, dưới đây là những thực phẩm lý tưởng.

Thực phẩm giàu chất xơ

Người mắc bệnh gan nhiễm mỡ nên tăng cường, bổ sung rau xanh, hoa quả tươi vào thực đơn hằng ngày để tăng lượng chất xơ nhằm hỗ trợ kiểm soát lượng đường trong máu và cholesterol, điều này vô cùng có lợi cho người bị gan nhiễm mỡ. Ngoài ra, chất xơ còn giúp kích thích nhu đường ruột, tránh táo bón, và phòng ngừa bệnh xơ vữa động mạch. Rau xanh cung cấp cho cơ thể nhiều loại vitamin và khoáng chất cần thiết, trong đó có các loại vitamin A và E có tác dụng giảm tích tụ mỡ trong gan.

Trái cây tươi, rau củ, các loại đậu và hạt, các loại ngũ cốc, cháo bột yến mạch đều là các thực phẩm chứa nhiều chất xơ mà người bị gan nhiễm mỡ độ 2 có thể thêm vào thực đơn hàng ngày. Cụ thể như: rau má, rau cải, rau cần, súp lơ, cà chua, bắp chuối, các loại trái cây thuộc họ hàng cam quýt bưởi, táo chín… Khẩu phần chất xơ được khuyến cáo cho một người là 300 gram rau xanh và 240 gram trái cây mỗi ngày.

Thực phẩm có chứa chất béo lành mạnh (chất béo chưa no)

Sử dụng chất béo lành mạnh có thể giúp kiểm soát tốt nồng độ cholesterol trong cơ thể, hỗ trợ cải thiện bệnh gan nhiễm mỡ. Một số loại thực phẩm có chứa nhiều chất béo chưa no như: dầu cá, dầu thực vật (dầu đậu phộng, dầu vừng, dầu hạt cải…), các loại đậu và hạt (quả óc chó, hạt phỉ, hạt lanh, hạt bí ngô…), bơ trái, quả ô liu…

Thực phẩm giàu vitamin, chất chống oxy hóa

Đây là những thực phẩm có hàm lượng dưỡng chất cao, nhưng hàm lượng calo lại cực kỳ thấp. Trong đó, các nhóm vitamin có thể giảm thiểu, phòng ngừa và hạn chế tổn thương gan cực tốt như vitamin E, vitamin C, vitamin D, vitamin B3.

Vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa có nhiều trong trái cây, rau củ quả… Vitamin giúp gan sản xuất glutathione, là chất quan trọng có vai trò giải độc cơ thể. Chất chống oxy hóa ngăn cản sự tác động của quá trình oxy hóa lên tế bào, giảm lượng chất béo trung tính trong máu. Cụ thể những thực phẩm sau đây rất giàu vitamin và chất chống oxy hóa: bông cải xanh, bắp cải tí hon, bông atiso, cam quýt bưởi, chuối, táo, mâm xôi, phúc bồn tử, việt quất, óc chó, hồ đào, dâu tây, chocolate đen, cherry…

Ăn nhiều cá thay cho thịt

Cá có hàm lượng chất dinh dưỡng rất tốt cho sức khỏe, lại không chứa nhiều chất béo có hại như trong mỡ của động vật, đặc biệt là các loại cá có hàm lượng Omerga-3 cao như cá hồi, cá thu, cá trích… Omega-3 có tác dụng làm giảm nồng độ triglyceride trong máu (loại chất béo là tác nhân chính gây nên bệnh gan nhiễm mỡ).

Bổ sung protein và sữa

Vì béo phì là một trong những yếu tố nguy cơ gây nên gan nhiễm mỡ nên việc giảm cân ở nghững người bị béo phì là vô cùng cần thiết. Các protein có lợi cho việc giảm cân cũng như duy trì cân nặng là từ nguồn thịt nạc như thịt gia cầm, từ trứng, cá, hải sản, đậu nành, các loại đậu đỗ.

Các sản phẩm từ sữa lành mạnh nên được bổ sung vào thực đơn của người bị gan nhiễm mỡ độ 2 có hoặc không có kèm theo béo phì bao gồm sữa ít béo hay sữa tách béo, sữa chua và phô mai…

Gan nhiễm mỡ độ 2 kiêng ăn gì?

Mục tiêu của việc điều trị gan nhiễm mỡ độ 2 là hàm lượng mỡ trong gan giảm xuống. Vậy để đạt được mục tiêu này, người bị gan nhiễm mỡ độ 2 cần kiêng gì?

Chất béo và mỡ động vật

Đây là nhóm thực phẩm cần phải tránh xa hàng đầu trong chế độ dinh dưỡng của người bị gan nhiễm mỡ độ 2 bởi khi chất béo và mỡ động vật đi vào cơ thể, chúng sẽ tiếp tục vào gan và được gan bài tiết ra ngoài. Tiêu thụ quá nhiều chất béo và mỡ động vật sẽ tạo gánh nặng cho gan, gan không thể bài tiết mỡ được dẫn đến tích tụ mỡ tại đây. Vì vậy hãy hạn chế chất béo ở mức tối đa, thay thế mỡ động vật bằng dầu thực vật.

Thịt đỏ

Tuy thịt đỏ chứa nhiều protein nhưng nó lại được gan chuyển hóa nên ăn quá nhiều sẽ tạo gánh nặng cho gan, khiến gan không chuyển hóa hết được sinh ra mỡ, và ứ đọng tại gan nên bệnh gan nhiễm mỡ độ 2 sẽ ngày càng trở nên nghiêm trọng. Do đó người bệnh không nên quá nhiều thịt đỏ.

Thực phẩm giàu cholesterol

Các thực phẩm tiêu biểu cho nhóm này chính là lòng đỏ trứng gà, da và nội tạng động vật… Kiêng được chúng đồng nghĩa với việc sẽ giúp giảm được hàm lượng chất béo tồn đọng trong gan.

–  Trái cây chứa hàm lượng đường fructose cao

Fructose được chuyển hóa ở gan, do đó nếu lượng fructose đưa vào thể quá cao sẽ tạo thêm gánh nặng cho gan. Một số loại hoa quả có hàm lượng fructose cao mà người bệnh gan nhiễm mỡ độ 2 cần tránh như táo, xoài, lê, ổi…

Đồ uống có cồn

Đây là nhóm đồ uống tuyệt đối phải tránh với người bị gan nhiễm mỡ độ 2 bởi nó bắt gan phải hoạt động nhiều hơn để loại bỏ độc tố ra ngoài cơ thể. Không những thế, cồn có trong các loại đồ uống này còn phá hủy tế bào gan, tăng lượng mỡ trong gan đồng thời thúc đẩy quá trình tiến triển thành xơ gan, nghiêm trọng hơn là ung thư gan.

Gia vị cay nóng

Các loại gia vị như cà phê, hạt tiêu, tỏi, ớt, gừng,… cũng nằm trong danh sách cần kiêng gì khi bị gan nhiễm mỡ độ 2 vì nó ảnh hưởng xấu đến chức năng gan, làm gan không thể bài tiết chất béo được khiến lượng mỡ ứ đọng có nguy cơ gia tăng, hệ lụy là bệnh sẽ dễ dàng chuyển sang gan nhiễm mỡ độ 3 hơn.

Viên uống hỗ trợ bảo vệ gan Goldliver

Viên uống bảo vệ gan Goldliver là giải pháp hàng đầu hỗ trợ cho người bệnh gan nhiễm mỡ, viêm gan, xơ gan, tăng men gan, đặc biệt những người đang trong quá trình điều trị viêm gan B mãn tính, người muốn cải thiện sức khỏe và chức năng gan từ thiên nhiên. Viên uống chứa các thành phần nổi bật như:

• Chiết xuất Kế Sữa (Phosphocomplex): chứa Silybin, hoạt chất mạnh nhất trong nhóm Silymarin có tác dụng bảo vệ tế bào gan, hạ men gan. Ngoài ra, nhờ được kết hợp với công nghệ phytosome đặc biệt từ Đức, khả năng hấp thu của Phosphocomplex cao hơn 10 lần so với hoạt chất Silybin thông thường.
• Cao Cà gai leo: chứa nhiều glycoalkaloid có tác dụng kháng khuẩn, diệt virus, ngăn ngừa xơ gan tiến triển theo nghiên cứu được thực hiện tại Viện Dược liệu Trung ương.
• Novasol curcumin: nano curcumin – chiết xuất từ nghệ, có tác dụng chống viêm mạnh và bảo vệ tế bào gan – được sản xuất theo công nghệ Novasol từ Aquanova – Đức giúp tăng sự hấp thu của curcumin lên 185 lần so với các chế phẩm thông thường.

Sản phẩm Goldliver với các thành phần thiên nhiên cho tác dụng hạ men gan chỉ sau 1 tháng sử dụng, phù hợp cho người cần sử dụng sản phẩm bảo vệ gan lâu dài. Đây là thực phẩm bảo vệ sức khỏe. Sản phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.

Lời kết

Bên cạnh việc xây dựng một chế độ ăn khoa học, hợp lý, người bệnh cần tăng cường các hoạt động thể dục thể thao để duy trì cân nặng ở mức chuẩn, nâng cao sức đề kháng và tăng khả năng chuyển hóa của tế bào gan. Ngoài ra, người bệnh còn cần thăm khám sức khỏe định kỳ để theo dõi tình trạng bệnh, và phải tuân thủ theo đúng phác đồ điều trị của bác sĩ.