Bệnh xơ gan có lây không? và con đường lây bệnh

Ước tính rằng cứ 400 người lớn thì có 1 người bị ảnh hưởng bởi bệnh xơ gan. Những người từ 40 tuổi trở lên là những đối tượng dễ mắc bệnh xơ gan. Xơ gan gây ra khoảng 26.000 ca tử vong mỗi năm và là nguyên nhân tử vong đứng hàng thứ bảy ở người lớn từ 25 đến 64 tuổi tại Mỹ. Vậy bệnh xơ gan nguy hiểm như thế nào? Xơ gan có thể lây từ người bệnh sang người khỏe mạnh không? Làm thế nào để cơ thể không bị mắc bệnh xơ gan?

Xơ gan là gì?

Xơ gan là một dạng bệnh gan mãn tính, trong đó các tế bào gan bình thường bị tổn thương và xơ hóa, các mô khỏe mạnh bị thay thế bằng các mô sẹo. Các mô sẹo này phát triển ngày càng nhiều làm cản trở dòng máu chảy qua gan, làm cho gan giảm khả năng hoạt động và thực hiện các vai trò quan trọng trong cơ thể.

Nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh xơ gan là thường xuyên uống rượu bia quá mức hay nghiện rượu mãn tính. Ước tính khoảng 1/3 số người nghiện rượu nặng bị xơ gan. Bên cạnh đó, có nhiều yếu tố khác có thể dẫn đến xơ gan. Một số nguyên nhân phổ biến của bệnh xơ gan có thể kể đến như sau:

• Suy tim sung huyết.
• Viêm gan siêu vi mãn tính. Viêm gan, thường là loại B, C và D, là nguyên nhân phổ biến thứ hai của bệnh xơ gan.
• Bệnh Wilson gây ra sự tích tụ đồng trong gan, não, thận và mắt.
• Xơ nang, gây tích tụ chất nhầy trong phổi, gan, tuyến tụy và ruột.
• Hemochromatosis gây ra sự tích tụ sắt trong gan và các cơ quan khác.
• Tắc nghẽn hoặc viêm ống dẫn mật, được gọi là bệnh xơ gan mật.
• Rối loạn chuyển hóa glycogen hay tình trạng đề kháng insulin, khiến cơ thể không thể kiểm soát lượng đường trong máu.
• Nhiễm ký sinh trùng.
• Lạm dụng hay dùng một số loại thuốc không đúng chỉ định, nhiễm các chất độc trong môi trường và hít phải chất độc hại.

Bệnh xơ gan có nguy hiểm không?

Xơ gan được coi là một căn bệnh thầm lặng, do phần lớn giai đoạn đầu người bệnh ít biểu hiện triệu chứng. Theo thời gian, những người bệnh xơ gan bắt đầu cảm thấy mệt mỏi, suy nhược, kiệt sức và chán ăn. Giảm cân và buồn nôn cũng dần trở nên phổ biến. Khi xơ gan tiến triển xấu đi, các triệu chứng khác sẽ phát triển.

Người bệnh xơ gan có thể sống được nhiều năm, kể cả khi đã có biến chứng. Trong trường hợp xấu nhất, khi gan hầu như không còn thực hiện được chức năng, người bệnh có thể sẽ phải điều trị bằng cách ghép gan để kéo dài sự sống.

Bệnh xơ gan có lây không?

Bản thân bệnh xơ gan không lây từ người bệnh sang người lành vì xơ gan là một bệnh lý chỉ trạng thái các tế bào gan bị xơ hóa và để lại sẹo, đến mức độ cản trở chức năng gan, không có yếu tố lây nhiễm.

Tuy nhiên, một trong số các nguyên nhân chính gây xơ gan là viêm gan do virus, mà phổ biến là viêm gan siêu vi B và viêm gan siêu vi C có thể lây truyền giữa người với người. Khi gan của bạn có tình trạng viêm, các tế bào gan bị tổn thương và hủy hoại bởi các chất có hại được tiết ra từ phản ứng viêm. Các tế bào này dần dần sẽ chết đi và bị xơ hóa. Số lượng tế bào tổn thương càng nhiều theo thời gian sẽ hình thành mô sẹo, lúc này viêm gan tiến triển thành xơ gan, các mô sẹo không còn khả năng phục hồi.

Điều này có nghĩa là một người khỏe mạnh có thể mắc bệnh viêm gan siêu vi do lây nhiễm từ nguồn bệnh và nếu không được phát hiện và điều trị đúng lúc, người bệnh có khả năng sẽ mắc bệnh xơ gan.

Ngoài ra, các nguyên nhân còn lại gây xơ gan hoàn toàn không có khả năng lây nhiễm.

Những con đường lây nhiễm bệnh phổ biến

Virus viêm gan B và C rất dễ lây lan khi tiếp xúc trực tiếp với máu của người bệnh, truyền từ mẹ sang con trong khi sinh, quan hệ tình dục không an toàn, sử dụng chung kim tiêm, sử dụng dao cạo hoặc bất kỳ vật dụng cá nhân nào có khả năng dính máu của người bệnh.

Virus viêm gan B và C không lây lan qua đường nước bọt, không gây truyền nhiễm qua hắt hơi, ho hoặc cho con bú.

Một số đối tượng có nguy cơ lây nhiễm virus viêm gan cao bao gồm:

• Nhân viên y tế
• Người phải dùng thuốc đường tiêm, chạy thận nhân tạo
• Người thường xuyên quan hệ tình dục không an toàn
• Người mắc các bệnh mãn tính
• Người đi du lịch đến các nước có tỷ lệ nhiễm virus viêm gan cao

Tiêm ngừa vắc xin có thể ngăn ngừa tất cả các loại viêm gan do virus ngoại trừ viêm gan siêu vi C. Tránh tiếp xúc với máu bị nhiễm bệnh là cách duy nhất để ngăn ngừa lây nhiễm viêm gan C.

Lời kết

Xơ gan là một bệnh mãn tính khi các tổn thương gan hầu như không thể được phục hồi. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh xơ gan, trong đó xơ gan do viêm gan siêu vi là tình trạng bệnh có thể truyền từ người bệnh sang người lành qua tiếp xúc với virus viêm gan. Trong các trường hợp còn lại, xơ gan hoàn toàn không có khả năng lây nhiễm. Vì vậy, khi xung quanh bạn có người bị xơ gan, không nên xa lánh người bệnh mà hãy an tâm chăm sóc và giúp đỡ họ điều trị bệnh.